Μιά ταινία για τον ιδιοφυή Μπόμπυ Φίσερ
Από τις 8 Οκτωβρίου ξεκίνησε στους ελληνικούς κινηματογράφους η προβολή της ταινίας "Θυσιάζοντας ένα Πιόνι" με θέμα τον αξέχαστο πρώην Παγκόσμιο Πρωταθλητή (1972-75) Ρόμπερτ Τζέιμς Φίσερ (1943-2008) και το ματς για τον τίτλο που έγινε στο Ρεϋκιαβίκ, το 1972 (11/7-1/9).
Δεν σκοπεύω να κάνω κινηματογραφική κριτική, δεν έχω τέτοιες ειδικές γνώσεις. Επειδή όμως νομίζω πως έχω διαβάσει αρκετά τόσο για τον Φίσερ, όσο και για το αποκαλούμενο "ματς του αιώνα", το οποίο "έζησα" ως προέφηβος μέσα από τις εφημερίδες, τα σκακιστικά περιοδικά της εποχής και τις ατέλειωτες συζητήσεις με φίλους, με γνωστούς και μη, και τις αναλύσεις στον σκακιστικό σύλλογο, θα σημειώσω ορισμένα -μόνον- στοιχεία του φιλμ.
Κατ' αρχήν πρόκειται για μια ελεύθερη μεταφορά της καριέρας του Φίσερ, από την παιδική του ηλικία έως το ματς του '72. Δεν διακρίνεται για την ιστορική της ακρίβεια και υπάρχουν πάμπολλες αυθαίρετες αλλαγές, τόσο γύρω από τη ζωή του, όσο και για τα σκακιστικά γεγονότα που παρουσιάζει.
Ιδιαίτερα με ενόχλησε η παντελώς αυθαίρετη εξήγηση που παρουσιάζει η ταινία για την κίνηση ...Αχθ2 του Φίσερ, στην 1η παρτίδα του ματς. Και άλλα πολλά.
Φυσικά και ο Φίσερ ήταν μιά χαρισματική ιδιοφυϊα με πολλές ιδιαιτερότητες, με ευμετάβλητο ψυχισμό, εμμονές και άλλα ψυχολογικά προβλήματα, πλην όμως αυτά παρουσιάζονται με υπερβολικό και αυθαίρετο τρόπο στο φιλμ.
Προσπαθεί να αποτυπώσει το ψυχροπολεμικό κλίμα που υπήρχε τότε στις σχέσεις ΗΠΑ-ΕΣΣΔ και που απέκτησε και την "σκακιστική" του διάσταση με το ματς Φίσερ-Σπάσσκυ, αλλά σας διαβεβαιώ πώς ήταν πολύ πιό έντονο από αυτό που βλέπετε και νοιώθετε μέσα από το φιλμ.
Μου άρεσαν οι ερμηνείες αλλά και η απόδοση της όλης ατμόσφαιρας στη διάρκεια των παρτίδων του ματς.
Υπήρχαν και ορισμένα λάθη στους ελληνικούς υπότιτλους, όπως π.χ. τα "διπλωμένα" πιόνια αποδόθηκαν ως "διπλασιασμένα", ή το ματς αποδόθηκε ως παιχνίδι.
Εχουν γραφεί δεκάδες βιβλία για τον Αμερικανό πρωταθλητή και μάλιστα ορισμένα αποτυπώνουν με ακρίβεια και πληρότητα τη ζωή του ή ερμηνεύουν τον ψυχικό του κόσμο (δείτε και τις φωτό στο τέλος).
Το ίδιο συμβαίνει και με το ματς του 1972: τουλάχιστον 15 βιβλία έχουν γραφεί αποκλειστικά γι αυτό το ματς, πολλά από κορυφαίους γκρανμαιτρ της εποχής.
Σε κάθε περίπτωση, το φιλμ βλέπεται με ενδιαφέρον και μάλιστα η παρέα μου -που είναι πλήρως αδαής με το σκάκι- ενθουσιάστηκε θεωρώντας ότι η συνολική παρουσίαση της ζωής του Φίσερ ήταν εξαιρετική (...έτσι είναι αν έτσι νομίζετε!).
Για τους σκακιστές είναι μιά καλή αφορμή να διαβάσουν ή να ξαναδιαβάσουν ορισμένα από τα βιβλία για τον Φίσερ, να μελετήσουν ή να ξαναπαίξουν τις αλησμόνητες παρτίδες του ιστορικού ματς, και ειδικά οι "βετεράνοι" να αναπολήσουν παλιές ξεχωριστές και ανεπανάληπτες στιγμές.
Δεν σκοπεύω να κάνω κινηματογραφική κριτική, δεν έχω τέτοιες ειδικές γνώσεις. Επειδή όμως νομίζω πως έχω διαβάσει αρκετά τόσο για τον Φίσερ, όσο και για το αποκαλούμενο "ματς του αιώνα", το οποίο "έζησα" ως προέφηβος μέσα από τις εφημερίδες, τα σκακιστικά περιοδικά της εποχής και τις ατέλειωτες συζητήσεις με φίλους, με γνωστούς και μη, και τις αναλύσεις στον σκακιστικό σύλλογο, θα σημειώσω ορισμένα -μόνον- στοιχεία του φιλμ.
Κατ' αρχήν πρόκειται για μια ελεύθερη μεταφορά της καριέρας του Φίσερ, από την παιδική του ηλικία έως το ματς του '72. Δεν διακρίνεται για την ιστορική της ακρίβεια και υπάρχουν πάμπολλες αυθαίρετες αλλαγές, τόσο γύρω από τη ζωή του, όσο και για τα σκακιστικά γεγονότα που παρουσιάζει.
Ιδιαίτερα με ενόχλησε η παντελώς αυθαίρετη εξήγηση που παρουσιάζει η ταινία για την κίνηση ...Αχθ2 του Φίσερ, στην 1η παρτίδα του ματς. Και άλλα πολλά.
Φυσικά και ο Φίσερ ήταν μιά χαρισματική ιδιοφυϊα με πολλές ιδιαιτερότητες, με ευμετάβλητο ψυχισμό, εμμονές και άλλα ψυχολογικά προβλήματα, πλην όμως αυτά παρουσιάζονται με υπερβολικό και αυθαίρετο τρόπο στο φιλμ.
Προσπαθεί να αποτυπώσει το ψυχροπολεμικό κλίμα που υπήρχε τότε στις σχέσεις ΗΠΑ-ΕΣΣΔ και που απέκτησε και την "σκακιστική" του διάσταση με το ματς Φίσερ-Σπάσσκυ, αλλά σας διαβεβαιώ πώς ήταν πολύ πιό έντονο από αυτό που βλέπετε και νοιώθετε μέσα από το φιλμ.
Μου άρεσαν οι ερμηνείες αλλά και η απόδοση της όλης ατμόσφαιρας στη διάρκεια των παρτίδων του ματς.
Υπήρχαν και ορισμένα λάθη στους ελληνικούς υπότιτλους, όπως π.χ. τα "διπλωμένα" πιόνια αποδόθηκαν ως "διπλασιασμένα", ή το ματς αποδόθηκε ως παιχνίδι.
Εχουν γραφεί δεκάδες βιβλία για τον Αμερικανό πρωταθλητή και μάλιστα ορισμένα αποτυπώνουν με ακρίβεια και πληρότητα τη ζωή του ή ερμηνεύουν τον ψυχικό του κόσμο (δείτε και τις φωτό στο τέλος).
Το ίδιο συμβαίνει και με το ματς του 1972: τουλάχιστον 15 βιβλία έχουν γραφεί αποκλειστικά γι αυτό το ματς, πολλά από κορυφαίους γκρανμαιτρ της εποχής.
Σε κάθε περίπτωση, το φιλμ βλέπεται με ενδιαφέρον και μάλιστα η παρέα μου -που είναι πλήρως αδαής με το σκάκι- ενθουσιάστηκε θεωρώντας ότι η συνολική παρουσίαση της ζωής του Φίσερ ήταν εξαιρετική (...έτσι είναι αν έτσι νομίζετε!).
Για τους σκακιστές είναι μιά καλή αφορμή να διαβάσουν ή να ξαναδιαβάσουν ορισμένα από τα βιβλία για τον Φίσερ, να μελετήσουν ή να ξαναπαίξουν τις αλησμόνητες παρτίδες του ιστορικού ματς, και ειδικά οι "βετεράνοι" να αναπολήσουν παλιές ξεχωριστές και ανεπανάληπτες στιγμές.
Ε.Β.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου